Hazır Beyan Sistemi; ticari ve serbest meslek kazancı elde edenler hariç, sadece kira geliri gibi gayrimenkul sermaye gelirleri, menkul sermaye gelirleri veya diğer kazançlardan gelir elde eden mükellefler adına, Gelir İdaresi Bașkanlığı tarafından hazırlanarak, internet ortamında onaya sunulan bir beyanname sistemidir
Gerek bilgisayar gerekse mobil cihazlar üzerinden kolaylıkla takibi yapılabilen ve ödemelerin online gerçekleştirilebildiği sistem, kullanım kolaylığı açısından ve özellikle vakit kazancı açısından mükelleflere büyük kolaylıklar sağlamaktadır.
Beyana tabi gelirleri sadece gayrimenkul sermaye geliri, menkul sermaye iradı ve benzeri kazançlardan olan mükelleflerin, Gelir İdaresi Bașkanlığı (GİB) tarafından beyannamelerinin hazırlanarak internet üzerinden dijital ortamda onaya sunulduğu, kullanım kolaylığı sunan basit bir sistemdir.
Ticari, zirai veya serbest meslek kazancı elde eden mükellefler dışından kalan ve gelirlerini beyan etmek durumunda olan kazanç sahipleri için geliştirilmiş olan sistem; Gelir İdaresi Bașkanlığının veya İnteraktif Vergi Dairesinin internet sitesine giriş yaparak, hazır beyan sistemi giriş bölümü üzerinden takip edilebilir.
Her yılın 1-25 Mart tarihleri arasında verilmesi gereken beyannamelere erişilebilirliği internet ortamına taşıyan Hazır Beyan Sistemi; ilk kez vergiye tabi olacak mükelleflerin kullanımı için dahi uygundur.
Beyanname verecek olan gelir sahiplerinin bu sistemi kullanması zorunlu değil ancak son derece kolay, güvenilir, masrafsız ve hızlıdır. Beyannameler mükellef tarafından vergi dairelerinden de bizzat verilebilmektedir.
Sisteme birkaç farklı kanaldan ulaşmak mümkündür. Mükellefler; Gelir İdaresi Bașkanlığının adresi veya bir vergi dairesinden ücretsiz olarak alınabilecek șifre kullanımıyla İnteraktif Vergi Dairesinin adresi üzerinden sitem e ulaşabilecekleri gibi e-Devlet üzerinden gelir vergisi hazır beyan sistemi bölümüne de giriș yapabilirler.
Sisteme girişlerde kullanılan özel güvenlik soruları ve şifreleri doğru yanıtlamak kaydıyla, mükellefler kendilerine özel hazırlanmış beyan sayfalarını dijital ortamda görüntüleyebileceklerdir.
Beyannamelerin kontrol edilerek, gerekli görüldüğü takdirde düzeltmelerin yapılması ardından mükellefin son onayı ile tahakkuk edecek olan vergi sistem tarafından otomatik olarak hesaplanacaktır.
Yukarıda bahsettiğimiz web siteleri üzerinden, Hazır Beyan Sistemi sayfasına girerek, bu bölüm içinde yer alan “Beyanname Doldurma” seçeneği takip edilerek işleme başlanır.
Sırasıyla yapılması gereken işlemler;
Bu bilgiler ışığında beyanname taslak olarak kaydedilmiş olur. Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılacak kontroller ardından onaylanıp, tahakkuk fişi oluşur ve ödenebilir duruma gelir.
Hazır Beyan Sistemi; mükelleflere ait tüm bilgileri, Merkezi Nüfus İdaresi Sistemi, banka, tapu, PTT, elektrik, su, doğalgaz firmaları ve Sosyal Güvenlik Kurumu gibi kurum ve kuruluşlardan toplamakta, bu bilgileri sisteme yapılan girişler ile karşılaştırmakta ve bu bilgiler ışığında nihai tahakkuk fişini hazırlamaktadır.
Örneğin mükellefin kira geliri ile ilgili sistem tarafından hazırlanmış olan hazır kira beyan sistemi ücretlerinde eksik ya da hatalı herhangi bir bilgi olduğu tespit edilirse, bu bilgiler yine sistem üzerinden kolaylıkla düzeltebilir, düzeltmeler sonrası beyanname onaylanabilir.
Hazır beyan sistemi ücret, kira, menkul sermaye veya ticari faaliyet harici diğer benzeri kazançlarınız için sistem üzerinden onaylayacağı beyannameler çerçevesinde oluşturacağı tahakkuk fişleri; yine sistem üzerinden kredi kartları aracılığıyla ödenebileceği gibi, internet bankacılığı, banka şubeleri veya vergi dairelerinden de ödenebilir.
Kira geliri gibi gayrimenkul sermaye gelirleri, menkul sermaye gelirleri veya diğer kazançlardan gelir elde eden mükelleflerin gelirlerini beyan etmedikleri veya eksin beyanda bulundukları takdirde, vergi cezası uygulanmaktadır.