İş yerinde hem işverene hem de çalışana düşen yasal sorumluluklar vardır. Bu yazıda işverenin işçiye karşı yükümlülüklerini senin için özel olarak ele alacağız. Peki, daha öncesinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6631, 4857, 5510 sayılı Kanunlar ve özellikle 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ışığında gerçek ve tüzel kişilerin özellikle çalışanlarına karşı sorumlulukları nelerdir?

İşverenin Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri

Kanunumuz, doğmamış çocuktan işçi, işveren, vatandaş, kamu tüzel kişiliği ve ilgili özel hukuk tüzel kişiliğine kadar sosyal güvenlik alanındaki her kişi veya kuruluşu ilgilendiren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'dur. Bu kanun, 7'den 70'e her kesimi ilgilendirir. 5510 sayılı kanuna göre, işverenlerin çalışanlarına karşı olan yükümlülüklerinin ötesinde idareye yani ilgili kurumlara karşı yükümlülükleri bulunmaktadır. Bunların her biri için 5510 sayılı kanunda iş yerinin ilanından işçinin işe alınmasına, ücret ve diğer haklarının ödenmesinden iş sözleşmesinin feshine kadar geçen süreler ele alınır. Kanunu ihlal edenler cezalarla karşı karşıyadır. İşverenin işçiye karşı sosyal güvenlik yükümlülüklerinden bazılarına kısaca değinelim: 

• Ücretlerin tam ve ayrıntılı olarak SGK'ye bildirilmesi
• Çalışanın işe girişinin ve feshinin kuruma zamanında bildirilmesi
• Aylık prim hizmet belgelerinde kaçırılan günlerin nedenlerinin doğru bir şekilde açıklanması
• Sigortalının kurum geçici maluliyet ödeneğinden karşılanacak iş ve işlemlerinin öngörülen süreler içinde kuruma bildirilmesi
• Sosyal güvenlik gereği primlerin zamanında ödenmesi

İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Sorumlulukları

Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği denince aklına ilk olarak 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gelebilir. İş kazası veya meslek hastalığı gelişmeden önce önlem almayı amaçlayan bir kanun olarak çalışma hayatına yerleşmiş olan 6331 sayılı kanun, dikkat etmen gereken en önemli unsurdur. İşverenlerin iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini uygulama zorunluluğu vardır. Bu yükümlülüklerden bazılarına hızlıca değinelim. İşverenin sorumlulukları ve görevleri:

• Gereken tüm ihtiyatlılığı kullanma yükümlülüğü
• İletişim ve talimat verme yükümlülüğü
• Sağlık gözetimi ve teftişi sorumluluğu
• Denetleme sorumluluğu
• Kayıt ve bildirim yükümlülüğü 

İşverenin İş Kanunu Kapsamındaki Yükümlülükleri 

"Çalışma Hayatının Temel Kanunu" olarak da bilinen 4857 sayılı İş Kanunu'na göre hem işçi hem de işveren fiillerinden sorumlu tutulmaktadır. İşverenin en önemli rollerinden biri, işçi ile iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinin şartlarına uymaktır. İşverenin İş Kanunu kapsamındaki diğer yükümlülüklerini şöyle özetleyebiliriz:

• Çalışma belgesi verilmesi
• Hafta tatili kullanımı
• Hem ücretli yıllık izne hem de ücretsiz izne müsaade verilmesi
• Zamanında ve eksiksiz ödeme yapılması
• İş arama izni verilmesi
• Emzirme izni verilmesi 

İşverenin İşçiye Karşı Vergi Hukuku Yükümlülükleri 

Vergi kanunu kapsamında işverenin işçiye karşı yasal yükümlülükleri söz konusu olduğunda öncelikle “Vergi Sorumluluğu” meselesinden bahsedelim. İşveren, hem kendisi hem de çalışanı için Vergi Kanunu kapsamında gerekli bildirimleri yapmak zorundadır. Vergi yükümlülüğünün getirdiği şartlardan biri de vergi kanunlarında çalışan adına yapılan bazı istisnaların çalışanın kazancından kaynaklanması zorunluluğudur ki bu en önemli zorluklardan biridir.

Ücret ve diğer mali taahhütlerin ödenmesi, sosyal haklar ve istihdamla ilgili diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi, bu yükümlülüklerin ödenmesinde ücretlerin vergilendirilmesi vb. kesintilerin yapılması ve ilgili birimlere bildirilmesi işverenin en önemli sorumluluklarındandır. 

İşverenin Kişisel Verileri Koruma Kanunu Kapsamındaki Yükümlülükleri

6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, çalışanların özel hayatının gizliliğinin korunmasına, kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişilerin sorumluluklarına, uyulması gereken protokol ve yönergelere ve bazı gerekliliklere ilişkin kuralları belirlemektedir.

6698 sayılı kanun, çalışanların kişisel bilgilerini korumakta ve bu alanda işverenlere bazı yükümlülükler getirmektedir. Çalışanlara ait verileri tamamen veya kısmen otomatik veya manuel olarak işleyen gerçek ve tüzel kişiler, herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla hukuki sorumluluğa tabidir.

Defterdar, Yasal Yükümlülükleri Öğrenmeniz İçin Yanınızda! 

6331 Sayılı Kanun, 4857 Sayılı Kanun, 5510 Sayılı Kanun, 6698 Sayılı Kanun ve Vergi Kanunu ışığında işverenin işçiye karşı yükümlülüklerini hızlı bir şekilde aktarmaya çalıştık. Her konuyla ilgili sayfalarca bilgi bulunmasına rağmen, işverenlerin yazıda sözünü ettiğimiz yükümlülükleri yerine getirmesi önceliklidir. Sen de bir işveren olarak tüm yükümlülüklerini yerine getirmek istiyorsan Defterdar uzman kadrosuyla yanında. Defterdar ile her şey yasal ve pürüzsüz! İnternet sitemizden daha ayrıntılı bilgi alabilirsin.