Tevkifat Arapça kökenli bir kelime olup kesinti anlamına gelir. Vergi ve fatura kesiminde ortaya çıkan verginin alıcı ve satıcı arasında bölüştürülmesi tevkifatın ana çerçevesini oluşturur. Peki, tevkifatlı fatura ve tevkifat hesaplama işlemlerini merak ediyor musunuz? Gelin, tevfikatla ilgili tüm detayları yazımızda tek tek inceleyelim. 

Tevkifat Nedir?

Pek çok kişi tevkifat kelimesini hayatında ilk kez duymuş olabilir. "Tevkifat ne demek?" diye siz de merak ediyorsanız tevkifat, vergilerin bölüşülmesi veya vergiler üzerinde kesintiler yapılarak her iki tarafın vergi ödemesine denir. Tevkifat sayesinde devlet alacağı KDV'yi alıcı ve satıcı arasında paylaştırmış olur. 

Tevkifatlı Fatura Nedir?

Tevkifatlı fatura; Gelir Vergisi Kanunu'na göre (GVK) belirlenmiş sektörlerdeki KDV oranlarının alıcı ve satıcı arasında ödendiği fatura türüdür. Tevkifatlı fatura diğer fatura türleriyle aynı olup bir farklılık göstermez. Ayrıca kesilen tevkifatlı fatura iadesi tıpkı diğer fatura iadeleri gibi rahatlıkla yapılabilir.

Tevkifat Hesaplama İşlemi Nasıl Yapılır?

Tevkifat hesaplama işlemi iki farklı tevkifat türü için yapılır. Gelir Vergisi tevkifatı, Gelir Vergisi Kanunu'nda belirtilen sektörlerde Bakanlar Kurulu'nun belirlediği oranlara göre yapılır. KDV tevkifatı ise  ürün, mal ve hizmetler için belirlene KDV oranlarının alıcı ve satıcılar arasında paylaştırılmasıyla yapılır. Tevkifat işlemlerinde kanunda belirlenen husular doğrultusunda iadeye konu olan KDV tutarı tevkifat iadesi olarak mükelleflere iade edilebilir.

Gelir Vergisi Tevkifatı Nedir?

Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesine göre belirtilen kesintiler Gelir Vergisi tevkifatı olarak adlandırılır. Gelir Vergisi tevkifat oranlarına Gelir İdaresi Başkanlığı'nın Gelir Vergisi tevkifat oranları sayfasını ziyaret ederek görebilirsiniz.

Tevkifatlı Fatura Nasıl Hesaplanır?

Tevkifatlı fatura hesaplama işlemi için standart bir oran ya da formül yoktur. Dolayısıyla tevkifat sınırı sektörel bazda değişkenlik gösterir. Satılan bir ürünün KDV tutarı hariç olan değerine belli oranda KDV eklenir. Eklenen KDV tutarı alıcı ve satıcı arasında eşit olarak paylaştırılır. KDV tevkifat oranları hesaplanırken genelde 5/10 ya da 9/10 oranı dikkate alınır. Kimi durumlarda 3/10, 2/10 ya da 7/10 gibi oranlar da uygulanabilir.

Kimler Tevkifat Yapar?

Kimlerin tevkifat yapabileceği Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesinde açıkça belirtilmiştir. Bu kanuna göre tevkifat yapabilenler şöyle sıralanabilir;

1. Organize endüstri bölgelerinde faaliyet gösteren kuruluşlar
2. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören şirketler
3. Bankalar
4. Kamu iktisadi kuruluşları
5. Özelleştirmeye tabi tutulan kuruluşlar
6. Döner sermaye ile çalışan kurumlar
7. Katma bütçeli idareler, belediyeler, il özel idareleri ve köyler
8. Genel bütçe kapsamındaki kurumlar
9. Kamu kurumu işlevi gören mesleki kuruluşlar
10. Kanunla kurulmuş veya tüzel kişiliğe sahip yardım ve emekli sandıkları

Tevkifat Yapılabilecek İşlemler Nelerdir?

Tevkifat işlemi her mal, ürün ve himzet grubunda uygulanmaz. Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sektörlerde tevkifat uygulanabilir. Tevkifat işlemleri tam ve kısmi olarak iki farklı şekilde yapılır. Tam tevkifat, verginin tamamının işleme dahil olan alıcılar tarafından ödenmesidir. Kısmı tevkifat ise, bir kısmının alıcı tarafından diğer kısmının ise teslim ve himzeti yapan tarafından ödenmesidir. Tam ve kısmi tevkifata giren işlemleri GİB sitesindeki tevkifat listesinde oranlarıyla beraber görebilirsiniz.

Tam tevkifat yapılabilecek işlemler şöyle sıralanabilir;

1. Temizlik, bahçe ve bakım hizmetleri
2. Özel güvenlik hizmeti
3. Danışmanlık ve denetim hizmetleri
4. Yapı denetim hizmetleri
5. Yemek servisi
6. Bazı yapımlar için yapılan mühendislik ve mimarlık hizmeti
7. Demirbaş eşya, teçhizat ve taşıtlara ilişkin bakım ve onarım hizmetleri
8. Kısmı tevkifat yapılabilecek tevkifat işlemleri 117 seri numaralı KDV Genel Tebliği'nde şöyledir;
9. Etüt, plan-proje işlemleri için 9/20 oranında KDV tevkifatı
10. Yemek, servis ve organizasyonlar için 5/10 oranında KDV tevkifatı
11. İşgücü hizmetlerinde 9/20 oranında KDV tevkifatı
12. Yapım işlerinin mühendislik, mimari ve etüt işlemlerinde 2/10 oranında KDV tevkifatı
13. Makine, teçhizat, demirbaş eşya ve taşıtların bakım ve onarımı için 5/20 oranında KDV tevkifatı uygulanır.