Fizibilite Nedir?

Fizibilite nedir? Fizibilite, gerçekleştirilmek istenen projenin, işletmenin uzun vadeli başarısı için faydalı olup olmadığını belirlemek için; güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri analiz ederek ortaya konan raporun bütününü kapsar. Ayrıca fizibilite ile yatırımcılar, raporda belirlenen bulguları  değerlendirerek, uygulanmak istenen  projenin bir yatırım değeri olup olmadığını öngörebilirler.

Fizibilite Çalışması Nedir?

Peki fizibilite çalışması nedir, fizibilite çalışması  bir projenin ya da iş fikrinin hayata geçirilip geçirilemeyeceğini anlamak için yapılan detaylı bir değerlendirme sürecidir. Yani “Bu iş yapılır mı, yoksa elde patlar mı?” sorusunun cevabını ararsınız. Amaç hem zamandan hem de paradan tasarruf ederek doğru bir başlangıç yapmaktır.

Bu çalışma ile birçok konu ele alınır: finansal analizler, pazar araştırmaları, sektördeki rekabet durumu, üretim veya hizmet süreçleri ve olası riskler gibi. Yani bir iş aldınız diyelim, pazar analizini iyi yapmalısınız. Yoksa hedef kitlenize hitap etmeyen bir iş modeliyle karşılaşabilirsiniz. Aynı şekilde, finansman eksikliği projeyi yarı yolda bırakabilir. İşte tam da bu yüzden, her detayı dikkatle incelemek gerekir.

Eğer işletmenizin içinde bu işi yapacak uzman kişiler yoksa, fizibilite danışmanlığı veren firmalardan destek almak en doğrusu olacaktır. Çünkü fizibilite çalışması sadece bir formalite değildir; doğru yapıldığında, başarınızın temel taşlarından biridir. Eksik ya da yüzeysel bir analiz ise sizi hem maddi hem de manevi zarara uğratabilir. Baştan sağlam adımlar atmak için bu süreci hafife almamak gerekir.

Fizibilite Çalışması Ne zaman ve Nasıl Yapılır?

Bu çalışma sayesinde, daha işe başlamadan bütçeyi, olası sorunları ve ne kadar kazanç elde edebileceğinizi kabaca da olsa görebilirsiniz. Böylece gereksiz yere para harcamaktan kurtulursunuz, yarıda kalacak bir projeye girişip moralinizi bozmazsınız.

Önce bir durup düşünmeniz lazım: "Ne yapacağım ve neden yapacağım?" sorularına cevap bulmadan yola çıkılmaz. İşin amacını ve hedefini netleştirmek şart. Sonrasında, işin araştırma kısmına geçiyorsunuz. Yani kimler bu işi yapıyor, pazar ne durumda, ihtiyaç var mı? Bunları iyice bir öğrenmek lazım.

Ardından işin para kısmı geliyor. Maliyet analizi yapmadan bir işe başlamaya kalkarsanız, işler sarpa sarabilir. Ne kadar harcayacağınızı ve bu işten ne kadar kazanmayı beklediğinizi iyi hesaplamalısınız. Tabii, her işte risk var. Ama önemli olan, bu riskleri önceden görmek ve önlem almak.

Son olarak, elinizdeki tüm verileri ve analizleri masaya yatırmanız lazım. “Bu iş gerçekten yapılır mı? Yapılırsa, hangi şartlarda daha avantajlı olur?” gibi sorulara net cevaplar bulmalısınız. İşte tam bu noktada belki de bazı şeylerden vazgeçmek zorunda kalabilirsiniz.

Fizibilite Çalışmasının Amacı Nedir?

Fizibilite nedir nasıl yapılır, bir işe başlamadan önce “Bu iş olur mu, olmaz mı?” diye kafa yorulan bir süreç aslında. Hani büyük bir yatırım yapmadan önce, “Dur bir bakayım, bu iş yapılabilir mi?” dediğiniz o an var ya, işte orada devreye giriyor.

Diyelim ki aklınızda harika bir fikir var, bir iş kurmayı düşünüyorsunuz. İlk aklınıza gelen şey genelde "Bu işten ne kadar kazanırım?" olur, değil mi? Ama mesele sadece kazanmak değil; bu işin maliyeti ne, riskleri neler, size gerçekten beklediğiniz kazancı getirir mi? Fizibilite çalışmaları nelerdir, amacı nedir tüm bu soruları cevaplayarak size yol gösteriyor.

Amaç, size rehber olmak aslında. Gereksiz masraf yapmamanız, boşuna zaman harcamamanız için bir önlem diyebiliriz. Mesela, düşündüğünüz proje için pazar araştırması yaparsınız, rakiplerinizi incelersiniz, bütçe planı çıkartırsınız. Tüm bunlar sizi “Hadi başlayalım” ya da “Bu işe hiç girmeyelim” kararıyla baş başa bırakır.

Sonuç olarak, fizibilite çalışmasının temel amacı; doğru karar vermenizi sağlamak. Yani, işin başında size “Bu yola girilir mi, girilmez mi?” diye açık bir cevap sunar. Başlamadan önce işin tüm artılarını, eksilerini görmek istiyorsanız, bu çalışmayı atlamamanız şart.

Fizibilite Çalışması Neleri Kapsar?

Fizibilite çalışması deyince aslında aklınıza şu gelmeli: Bir işi enine boyuna masaya yatırmak. Yani her detaya bakmak, iyice analiz etmek. Peki, bu süreçte neler ele alınıyor?

1. Pazar Araştırması

Öncelikle "Bu işin alıcısı var mı?" sorusuna cevap bulmak lazım. Hedef kitleniz kim, pazar ne durumda, rakipler neler yapıyor? Eğer yapacağınız işin bir karşılığı yoksa ya da rekabet çok yoğunsa, başlamadan pes etmek daha iyi olabilir. İşte bu yüzden pazar araştırması, fizibilite çalışmasının bel kemiğidir.

2. Teknik Uygunluk

Bir diğer önemli konu da işin teknik olarak mümkün olup olmadığı. Örneğin, yapmak istediğiniz iş için gerekli altyapı, ekipman ya da bilgi birikimi sizde var mı? Yoksa, "Yapıyoruz" derken bir anda işin içinden çıkılmaz bir hale gelirsiniz.

3. Maliyet ve Gelir Analizi

Her işin dönüp dolaşıp geldiği yer: para. İşin maliyeti ne kadar olacak? Bu işe yatıracağınız para size ne kadar sürede geri dönecek? Daha da önemlisi, bu iş kârlı mı? Fizibilite çalışması bunların cevabını netleştirmeden sizi yola çıkarmaz.

4. Risk Analizi

Risk, her işin bir parçası. Ama önemli olan, bu riskleri öngörüp önlem alabilmek. Mesela, ekonomik dalgalanmalar, tedarik sorunları ya da hukuki engeller gibi riskler neler? Bunları hesaplamadan işe başlamak, gözünüz kapalı yola çıkmak gibi olur.

5. Hukuki ve İdari İnceleme

Yapmak istediğiniz işin yasal boyutları da çok önemli. İzinler, lisanslar, mevzuatlar... Tüm bunları kontrol etmeden yola çıkarsanız, daha en başında duvara toslayabilirsiniz. Fizibilite çalışması sırasında bu konuları da detaylıca ele almak şart.

6. Zaman Planlaması

Her işin bir zamanı var. Bir işi ne kadar sürede tamamlayabileceğinizi bilmek, o işe başlayıp başlamama kararında büyük rol oynar. Zamanı iyi planlamadan işe girişmek, sizi hem maddi hem de manevi olarak zor durumda bırakabilir.

Fizibilite Çalışması Neden Önemlidir?

Fizibilite çalışması, planladığınız projeye gerçekçi bir bakış açısıyla yaklaşmanızı sağlar. Bu da hem zamandan hem de paradan tasarruf etmenize yardımcı olur.

Boşa Kürek Çekmemek için

Diyelim ki harika bir iş fikriniz var. Heyecanla başlıyorsunuz, ama daha sonra fark ediyorsunuz ki işler düşündüğünüz gibi gitmiyor. Pazar beklentiniz yanlış çıkmış, masraflar tahmin ettiğinizden fazla. İşte fizibilite çalışması burada devreye giriyor. Daha baştan doğru analiz yaparak, “Bu işe gerçekten girmeli miyim?” sorusuna cevap bulabilirsiniz. Yoksa işin ortasında “Keşke baştan düşünseydik” demek kaçınılmaz olur.

Zarar Etmemek için

Hiç kimse yaptığı işten zarar etmek istemez, değil mi? Fizibilite çalışması, olası riskleri önceden görmenizi sağlar. Ekonomik dalgalanmalar, malzeme fiyatlarındaki değişimler, rekabet ortamı... Bunların hepsini önceden analiz ederek işinizi daha güvenli bir şekilde planlayabilirsiniz. Hani derler ya, “Önceden tedbir almak, sonradan çözüm aramaktan iyidir.”

Kaynakları Verimli Kullanmak için

Fizibilite çalışması, elinizin altında olan kaynaklarınızı verimli şekilde kullanmanızı sağlar; hangi alana ne kadar yatırım yapacağınız, nereden tasarruf edebileceğiniz gibi.

Gerçek Hedefler Belirlemek için

Bazen işin heyecanıyla çok büyük beklentiler içine girebilirsiniz. Ama gerçekler çoğu zaman farklıdır. Fizibilite çalışması, ayaklarınızın yere sağlam basmasını sağlar. Bu sizi hem hayal kırıklığından korur hem de daha sağlam adımlar atmanızı sağlar.

Fizibilite Raporu Nedir?

Fizibilite raporu nedir, fizibilite raporu yapılması planlanan bir yatırımın uygulanabilirliğinin ortaya konulduğu dökümandır. Bu rapor yatırımların karlılığını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte hibe veya destek veren kurumlara karşı doğru yatırımı finanse ettiklerine dair kanıt niteliğindedir.